Inteligencja i talent to cechy wrodzone, dzięki którym odniesienie życiowego sukcesu jest znacznie prostsze. Oczywiście, by taki sukces osiągnąć, potrzeba jeszcze ogromu wysiłku, pracy i wytrwałości, a także odporności psychicznej, która pozwoli poradzić sobie z wszelkimi przeciwnościami losu. Co ciekawe, w odróżnieniu od naturalnej inteligencji i talentu, odporność psychiczna jest cechą nabytą i możemy ją ćwiczyć przez całe życie.

Według dr Aldo Civico, antropologa, mediatora i wykładowcy Rutgers i Columbia University, odporność psychiczna to kluczowy element w drodze do sukcesów. Podczas swojej wieloletniej działalności naukowej dr Aldo Civico spotkał wiele osób, tzw. ludzi sukcesu (sportowcy, biznesmeni, politycy, artyści) i według jego opinii, większość z nich charakteryzowała się niezwykle wysokim poziomem odporności psychicznej. Najnowsze badania sugerują, że to właśnie odporność psychiczna odgrywa decydującą rolę w odnoszeniu życiowych, zawodowych i osobistych sukcesów i jest w tym aspekcie znacznie ważniejszą cechą od naturalnej inteligencji czy talentu.

Na podstawie swoich obserwacji dr Aldo Civico wyróżnił piętnaście różnych cech, które można zaobserwować u osób o dużej odporności psychicznej. Spoglądając na własne zachowania przez pryzmat przedstawionych nawyków-cech, można modyfikować osobiste postawy i w ten sposób ćwiczyć własną odporność psychiczną. Jakie to cechy?

1. Samoświadomość. Osoby o wysokiej odporności psychicznej są w pełni świadome własnych stanów emocjonalnych. To niezwykle pomocne w zrozumieniu samego siebie i swoich potrzeb. Takie osoby starają się rozumieć własne emocje, w czym pomaga im m.in. prowadzenie osobistych dzienników. Analizując zapisy własnych dzienników, można zyskać świeże spojrzenie na swoje zachowania i targające nami emocje, nauczyć się ich i zacząć nad nimi panować.
2. Pewność siebie. Osoby odporne psychiczne znają wartość własnej osoby. Wiedzą, co znajduje się poza ich kontrolą. Dzięki temu mogą nadać znaczenie różnego rodzaju wydarzeniom, jakie zachodzą w ich życiu. To wzmacnia ich wiarę w możliwość odniesienia sukcesu, osiągnięcia wyznaczonego celu.
3. Umiejętność panowania nad negatywnymi emocjami. Osoby odporne psychicznie nie zadręczają się negatywnymi myślami. One się ich uczą i nadają im nowy sens. Dzięki temu chwilowe niepowodzenia łatwiej przekuwać w przyszłe sukcesy. Ostatecznie zadręczanie się negatywnymi myślami nie zmieni przeszłości, a tym bardziej nie wpłynie na zmianę dotychczasowego życia.
4. Świadomość celu. Umiejętność wyznaczania celu to nie wszystko. Osoba o wysokiej odporności psychicznej potrafi odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego obrała taki, a nie inny cel. To zwiększa motywację do działania i pozwala pokonywać różnego rodzaju przeszkody stojące na drodze do realizacji tego celu.
5. Sprecyzowanie celu. Wyznaczenie celu i jego zrozumienie może być niewystarczające do jego osiągnięcia. Osoba odporna psychicznie umie skonkretyzować swoje cele, nadać im wyraźne ramy czasowe i zakresowe. Potrafi określić, które cele musi osiągnąć w krótkim czasie, a które uznaje za cele długookresowe. Co ważne, odnosi się to do wszystkich aspektów jej życia, do życia osobistego i zawodowego.
6. Wytrwałość i umiejętność zmobilizowania się do działania to cechy, które charakteryzują każdą osobę odporną psychicznie.
7. Gotowość do zmian. Osoby odporne psychicznie nie boją się zmian i dość łatwo adaptują się do nowych warunków. Nie rozpamiętują przeszłości, tylko szukają nowych dróg dojścia do wcześniej obranych celów. Oczywiście na tyle, na ile aktualne warunki im to umożliwiają. Takie osoby cieszą się z wcześniejszych sukcesów, ale na nich nie poprzestają.
8. Odpowiedzialność za swoje czyny. Osoba odporna psychicznie nie szuka wymówek, nie zasłania się niesprzyjającymi okolicznościami, brakiem szczęścia czy brakiem wystarczającego wsparcie od bliskich. Taka osoba bierze się z życiem za bary i nigdy nie wini innych za własne klęski.
9. Asertywność. To jedna z kluczowych cech decydujących o możliwości odnoszenia życiowych sukcesów. Osoba odporna psychicznie to zawsze osoba wysoce asertywna, umiejąca powiedzieć nie, jeśli określone działanie nie przybliży jej do osiągnięcia wcześniej nakreślonego celu.
10. Wysoka empatia. Co warte podkreślenia, asertywność nie oznacza braku empatii. Wręcz przeciwnie, osoby odporne psychicznie doskonale rozumieją emocje otaczających ich ludzi. Umiejętność czytania i wczuwania się w emocje innych to cenna umiejętność, która pomaga budować własną siłę i odporność na przeciwności losu.
11. Niepowodzenie to jeszcze nie porażka. Osoba odporna psychicznie nie poddaje się niepowodzeniom. Każde tego typu zdarzenie powinno prowadzić do wyciągnięcia pozytywnych wniosków na przyszłość, co z kolei pomaga budować siłę ducha takiej osoby. Gdy wiesz, co poszło nie tak, będziesz wiedzieć, czego należy unikać w przyszłości, żeby kolejnym razem jednak się udało.
12. Osoba odporna psychicznie nie boi się krytyki. Wręcz przeciwnie, jest na nią w pełni otwarta. Krytyki nie traktuje jako ataku na własną osobę. Przyjmuje ją na chłodno, starając się rozważyć, czy jest ona uzasadniona. Jeśli tak, próbuje się zmienić. Krytyka ją buduje, a nie niszczy.
13. Odporność na ciosy. Akceptowanie niepowodzeń i krytyki nie musi oznaczać zagłębiania się w negatywnych emocjach. Twarda psychicznie osoba stara się zrozumieć negatywne emocje innych, ocenić własne niepowodzenia tak, by wyciągać z nich wnioski na przyszłość. Dzięki temu nic nie zagrozi jej drodze na szczyt.
14. Zbieranie życiowych doświadczeń. Każde doświadczenie ma pewną wartość, jeśli tylko będziemy w stanie na chłodno ocenić jego przyczyny i skutki. Osoby odporne psychicznie kolekcjonują doświadczenia, ale nie wartościują ich, bo każde z takich doświadczeń jest dla nich niezwykle cenną nauką na przyszłość.
15. Aktywność fizyczna. Zasada w zdrowym ciele zdrowy duch przyświeca każdej osobie o dużej odporności psychicznej. Takie osoby nie poprzestają na treningu swojej osobowości, lecz z równą intensywnością pracują nad własnym ciałem. Dbają o dobrą kondycję i zdrowie.

Dr Aldo Civico to ekspert w dziedzinie rozwiązywania konfliktów i tworzenia strategii pokojowych. Pracował na rzecz organizacji zwalczających włoską mafię. Uczestniczył w rokowaniach pomiędzy rządem kolumbijskim a partyzantami.